Medicijnen over?

Medicijnen over? Spoel ze niet door!

Jaarlijks belandt minimaal 140.000 kilo aan medicijnresten in ons oppervlaktewater. Dit is zeer schadelijk voor de natuur. Samen kunnen we helpen om het probleem te verminderen. Heeft u medicijnen in huis die over datum zijn of die u niet meer gebruikt? Lever ze dan in bij uw apotheek!

Hoe komen medicijnresten in ons water?

Medicijnresten komen op verschillende manieren in ons water. Sommige mensen spoelen de (vloeibare) restanten door het toilet of gootsteen. Vaak niet wetende dat het schadelijk is voor ons milieu. Het andere deel komt in hele kleine hoeveelheden via urine, ontlasting of het doucheputje (bijv. hormoonzalf op de huid) in het riool.

Voor wie is het schadelijk?

Op dit moment geeft het nog geen schade voor het menselijk lichaam. De hoeveelheid schadelijke stoffen na filtering voor ‘schoon’ drinkwater zijn minimaal. Het filteren wordt wel steeds moeilijker. Voor de planten en dieren die in het water leven is het al schadelijk. Door bijvoorbeeld pijnstillers beschadigt het weefsel van vissen. Anticonceptiemiddelen zorgen voor geslachtsverandering. En door antipsychotica verandert het gedrag van de waterdieren.

Groeiend probleem

Experts verwachten de komende jaren een toename van medicijnresten in het water. Dit komt door de vergrijzing en doordat we steeds meer en langer medicijnen gebruiken in een mensenleven. Daarnaast speelt ook de klimaatverandering een rol. Er is meer kans op langdurige droogte en lage waterstanden. Hierdoor neemt de concentratie van dit soort stoffen in het oppervlaktewater toe.

Wat zijn de gevolgen?

De schade aan waterdieren en -planten verstoren ons ecosysteem waar wij als mens van afhankelijk zijn. Daarnaast zullen de kosten voor de zuiveringsinstallaties toenemen om de kwaliteit van het drinkwater op peil te houden.

Wat is de oplossing?

Er is niet één oplossing maar er zijn heel veel deeloplossingen die door een hele keten gaan. De overheid, de waterbeheerders, de zorg, drinkwaterbedrijven en andere betrokken partijen werken daarom nauw samen aan de oplossingen. Dit heet de ‘Ketenaanpak Medicijnresten uit Water.’ Ze werken onder andere aan de volgende maatregelen:

• Het ontwikkelen van nieuwe methoden om rioolwater zo goed mogelijk te zuiveren.
• Ziekenhuizen die het eigen afvalwater zuiveren voordat het naar het riool gaat.
• Medicijnresten op de juiste wijze afvoeren.

Wat doet apotheek Burgum eraan?

Ook wij kunnen dit niet alleen, maar samen kunnen we helpen om zoveel mogelijk medicijnresten in ons water te voorkomen. Gebruikt u medicijnen? Dan kunnen we niet voorkomen dat een deel via uw urine of ontlasting in het water komt. Toch is het belangrijk om bewust te zijn van het feit dat medicijngebruik sowieso schade levert aan de natuur, ook zelfzorgmedicijnen die u zelf koopt. Wij hebben onder andere daarom de volgende services:

• Medicatiereviews met uw huisarts, zijn alle pillen nog wel nodig? Twijfelt u, vraag naar de mogelijkheden van een medicatiereview bij uw apotheker
• Een herhaalservice om uw medicatiegebruik te synchroniseren en automatisch voor u klaar te zetten.  U hoeft daardoor ook minder vaak naar de apotheek te komen, wat een extra voordeel is voor het klimaat.
• Een goed zelfzorgadvies geven bij kleine klachten en kwaaltjes. Dat kan ook betekenen dat u de deur uit gaat zonder pil, maar altijd met een uitstekend advies.

Medicijnverspilling

Elk jaar gooien we in Nederland 100 miljoen euro aan ongebruikte medicijnen weg. Dat is zonde en klinkt misschien gek wanneer u denkt aan de toenemende zorgkosten en medicijntekorten. Daarbij is het ook nog eens heel slecht voor het milieu. Hoe kan dit?

Wat doen wij als apotheek om medicijnverspilling te voorkomen? En wat kunt u zelf doen? Wij leggen het u graag uit.

Hoe ontstaat medicijnverspilling?

Medicijnverspilling kan op verschillende manieren ontstaan:

• Klanten houden medicijnen over
  Stapt u over op een ander medicijn, of houdt u medicijnen over omdat u teveel heeft meegekregen?  Zodra een medicijn de apotheek verlaat mag het medicijn niet meer aan een ander gegeven worden. Zelfs niet als de verpakking nog dicht is. Als apotheker kunnen wij namelijk niet meer de garantie geven dat het medicijn op de juiste manier is bewaard. Daardoor weten wij dus niet of dit overgebleven medicijn nog veilig is om te gebruiken. Onveilige medicijnen kunnen namelijk schadelijk zijn. Niet-gebruikte medicijnen moeten we daarom vernietigen.
• Klanten gebruiken meer medicijnen dan nodig
  Het komt ook vaak voor dat klanten lange tijd (receptvrije) medicijnen gebruiken die ze eigenlijk niet meer nodig hebben. Sommige medicijnen hebben zelfs een verslavende werking. Voorbeelden hiervan zijn antidepressiva, kalmeringsmiddelen, neussprays en pijnstillers. Ook deze middelen zijn slecht voor het milieu en voor uw portemonnee. Gebruikt u al langere tijd medicijnen? Bekijk samen met uw apotheker of deze nog nodig zijn. Wilt u graag minderen met een medicijn? Maak dan een afspraak met uw apotheker.
• Medicijnen raken over datum
  Groothandels kopen medicijnen in grote hoeveelheden vanuit het buitenland. Zij proberen dit zo goed mogelijk af te stemmen op hoeveel medicijnen er nodig zijn in Nederland. Toch komt het soms voor dat er een voorraad van een bepaald medicijn vernietigd moet worden omdat het over datum is. Bijvoorbeeld doordat een medicijn niet meer wordt vergoed door uw zorgverzekering of omdat er een verstoring is in het leveringsproces door een medicijntekort. Alliance Healthcare, de groothandel die aan apotheek Burgum levert, probeert dat uiteraard te voorkomen door een zeer scherp inkoopbeleid.

Wat doen wij om medicijnverspilling tegen te gaan?

Samen met het KNMP (apothekersorganisatie) en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) proberen we nieuwe manieren te bedenken om medicijnverspilling tegen te gaan. Voorbeelden van wat we al doen zijn:

• Medicijnen die u het hele jaar nodig heeft krijgt u bijvoorbeeld per maand of per kwartaal mee. 
  Als er iets verandert in uw situatie, of bij uw verzekeraar, hoeven we geen grote hoeveelheden medicijnen te vernietigen. U kunt uiteraard gebruik maken van onze automatische herhaalservice.
• Wij bieden services aan die zich richten op passend medicijngebruik
  Wij vinden het belangrijk dat u gezond bent en blijft. Daarom kunt u als klant altijd vragen om een medicatiebeoordeling met 1 van de apothekers of advies krijgen als u iets wilt afbouwen.
• Afspraken over ziekenhuispatiënten om medicijnen van thuis te mogen gebruiken
  Soms komt het voor dat u voor langere tijd in het ziekenhuis moet blijven. Vroeger mocht u dan alleen medicijnen van het ziekenhuis gebruiken. Hier zijn nu voor sommige gevallen nieuwe afspraken over gemaakt zodat de medicijnen van ’thuis’ niet meer overblijven.
• Ook (huis)artsen, ziekenhuizen en fabrikanten strijden mee om medicijnverspilling te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan slimmer voorschrijven, slimmere verpakkingsmaterialen en slimmere communicatie rondom patiënten die in hun laatste levensfase medicijnen gebruiken.

Wat kunt u zelf doen tegen medicijnverspilling?

• Wanneer u medicijnen krijgt, is het belangrijk dat u deze inneemt zoals de arts deze heeft voorgeschreven. Daarom krijgt u van uw apotheker een goede uitleg over uw medicijnen, zodat u weet hoe en wanneer u ze moet gebruiken. Zo kunt u ’therapietrouw’ blijven. Het onjuist gebruiken van medicijnen kan op lange termijn namelijk leiden tot meer klachten en bijwerkingen waardoor u weer meer (andere) medicijnen nodig heeft.
• Lukt het u niet om uw medicijnen op tijd in te nemen? Heeft u last van bijwerkingen of vergeet u vaak een dosis? Neem dan contact op met uw apotheek. Wij denken graag mee over een oplossing. Zo kan de apotheker in overleg met uw huisarts uw medicijnen meegeven op een medicijnrol. U krijgt dan uw medicijnen verpakt in zakjes met hierop de datum en de tijd wanneer u de medicijnen moet nemen.

Heeft u toch medicijnen over?

• Spoel nooit uw (ongebruikte) medicijnen door de wc of gootsteen en gooi resten niet bij het gewone huisafval. In uw apotheek staat een retourbox waar u uw medicijnresten in kwijt kunt.

  De lege doosjes, bijsluiters en papieren zakjes kunt u zelf bij het oud papier doen. Let er wel op dat u uw etiketten van de verpakkingen haalt in verband met uw privacy!

• Ook geven wij veel aandacht aan de bewustwording dat een gezonde leefstijl de kans op ziekten, en dus medicijngebruik, kan voorkomen. U vindt heel veel tips op https://www.thuisarts.nl/gezond-leven